Dla wielu rodziców i ich dzieci, czas rozpoczęcia roku szkolnego może stać się również początkiem przygody młodej osoby z wybraną dyscypliną sportu. Jak odróżnić fakty od mitów na temat uprawiania aktywności sportowej dzieci i młodzieży?
Przyjrzyjmy się wspólnie tym, które można usłyszeć najczęściej.*
Talent sportowy można przewidzieć w bardzo młodym wieku.
Predyspozycje/wybitne zdolności do danej dyscypliny sportu można zaobserwować w wieku dorastania, kiedy to zostały wykształcone np. cechy motoryczne, osobowość czy temperament.
W bardzo młodym wieku można zauważyć jedynie elementy, które mogą, ale nie muszą być symptomami przyszłych zdolności np. koordynacja, skoczność, siła.
Dzieci nie powinny rywalizować ze sobą w sporcie.
Jest to jedno z ważnych doświadczeń w życiu dziecka i ważną informacją dla niego samego i dorosłych, (jakich emocji doświadcza, jak się motywuje, jak znosi porażkę i wygraną, jak prezentuje się na tle swoich rówieśników).
Trzeba oczywiście pamiętać o zdrowej rywalizacji (szczególnie ze strony dorosłych- wsparcie dziecka, nie wywieranie presji), tylko wtedy współzawodnictwo staje się pozytywnym elementem w rozwoju dziecka.
Gdy dziecko nie ma predyspozycji do sportu, nie ma sensu, aby trenowało/uprawiało aktywność fizyczną.
Aktywność fizyczna ma właściwości prozdrowotne i rehabilitacyjne, dlatego każde dziecko powinno uprawiać aktywność fizyczną na miarę swoich możliwości .
Poprzez uprawianie aktywności sportowej młody człowiek uczy się wielu zachowań i cech przydatnych w codziennym życiu, takich jak: umiejętność pracy w grupie, wytrwałość, świadomość własnego ciała, odpowiedzialność i wiele innych.
Dla każdego dziecka styczność z aktywnością fizyczną niesie wiele korzyści.
Dzieci, które uprawiają sport nie mają prawdziwego dzieciństwa.
Jeżeli dziecko wyraża chęć uprawiania sportu (wynika to z jego motywacji wewnętrznej – uprawia sport bo to lubi) z pewnością pojawiają się u niego pozytywne emocje, nie ma on poczucia zmarnowanego czasu czy w dłuższej perspektywie-dzieciństwa.
Poprzez regularne uprawianie sportu dzieci uczą się zarządzania czasem, bardzo często znajdując także wolną chwilę na inne zainteresowania.
Wczesny wybór dyscypliny i specjalizacja w niej to klucz do odniesienia sukcesu w sporcie.
Próbowanie wielu dyscyplin nie przeszkadza w późniejszym uczestnictwie w sporcie profesjonalnym (najlepsze wykonanie następuje po okresie dojrzewania).
Próbowanie różnych aktywności sportowych jest pozytywnie związane z dłuższą karierą sportową oraz zaangażowaniem w sport.
Różnorodne doświadczenia z dyscyplinami sportu pozwalają na opanowanie wielu umiejętności ruchowych i poznawczych (później dziecko może je przenieść do wybranej dyscypliny).
Do około 13 roku życia dziecko powinno mieć możliwość wyboru dyscypliny sportu lub decyzji o uprawianiu aktywności fizycznej (poziom rekreacyjny).
Utalentowane dzieci potrzebują innych metod i sposobów treningowych niż reszta.
Do około 18 roku życia dzieci i młodzież nabywają fundamenty wysiłku fizycznego, które dla wszystkich są te same (zarówno dla osób, które później połączą sport z życiem zawodowym, jak i tych, którzy wybiorą aktywność fizyczną).
Dopiero po tym okresie młody człowiek posiada fizyczne, ruchowe, ale także psychiczne i społeczne umiejętności potrzebne do wyspecjalizowanego wysiłku w konkretnej dyscyplinie.
Sport przeszkadza w nauce i zdobyciu wykształcenia.
Badania wykazują, że zwiększenie godzin na aktywność fizyczną była związana z podwyższeniem ocen na egzaminach (ze względu na wzrost samooceny uczniów, zadowolenia, poprawę funkcjonowania pamięci, utrzymywania uwagi na zadaniu, mniejszych problemów z koncentracją i samodyscypliną).
Poprzez umiejętność zarządzania czasem, osoby uprawiające sport potrafią wygospodarować czas na naukę, często skuteczniej niż osoby nieaktywne sportowo.
Z jakimi jeszcze twierdzeniami spotkaliście się Państwo w sporcie
Pozdrawiam,
Matylda Olek- Stępień
*Powyższe mity i fakty zostały opublikowane w moim artykule „Zaangażowanie dzieci i młodzieży w aktywność fizyczną” dla Magazynu Wychowanie Fizyczne w Szkole (WF3_2015).